Exploitation film genellikle dehşet verici konular ‘istismar edilerek’ geliştirilen bir film türüdür. “Exploitation” terimi film piyasasında oldukça yaygındır; promosyon ve reklam anlamında her türden film için kullanılır. Bu filmler büyük bir star, özel efektler, seks, şiddet, romantizm gibi bir anlamda sömürecek konulara ihtiyaç duyarlar.  Buna rağmen bir exploitation filmi ağırlıklı olarak sansasyonel reklamcılığa ve filmin gerçek kalitesinden ziyade tasvir edilen konunun geniş ve dehşet verici bir şekilde abartılı aktarımına dayanır. Exploitation filmleri genellikle her bakımdan düşük kalitede filmlerdir. Ancak durum her zaman böyle değildir. Exploitation filmleri bazen ciddi anlamda ilgi toplar ve popüler olurlar.

Tarihçe

Exploitation filmlerde, müstehcen ya da açık seçik seks sahneleri, sansasyonel şiddet, hap kullanımı, çıplaklık, tuhaf ve korkutucu şeyler, kan, gariplik, yıkım, isyan ve kargaşa en önemli özelliklerdendir. Bu tür filmler sinemacılığın ilk günlerinden beri çekilse de ABD ve Avrupa’da genel anlamdan sansürün ve sinema kurallarının yumuşaması ile birlikte, 1960 ve 70’lerde popülerleşmişlerdir. Ayrıca yapımcılar televizyon nedeniyle kaybettikleri izleyicinin ilgisini çekmek için sansasyonel öğeler kullanmıştır. Çoğu tiyatrolarda oynanamayacak ve ABD’de NC-17 derecesi alamayacak denli düşük bütçeli filmlerdir. 1990’lardan beri exploitation filmler, türü para-sinema olarak adlandıran akademik çevrelerin de dikkatini çekmektedir.

“Exploitation” sözcüğü çok geniş anlamda tanımlanır ve filmin asıl içeriğinden ziyade seyircinin filmi algılaması ile ilgilenir. Hays Code’u geçemeyen sanat filmleri ve exploitation filmler genelde aynı salonlarda gösterildiği için ilgi çekici malzeme ve sanatsal içerik genelde bir aradadır. Explioitation filmler, filmlerinde saldırganlık öğesi baskın olan ve “saygın olmayan” malzemeyi cesurca işleyen ünlü Avrupalı yönetmenler Derek Jarman, Luis Buñuel, ve  Jean-Luc Godard sayesinde gelişmiştir. Stanley Kubrick‘in A Clockwork Orange, Tod Browning‘in Freaks ve Roman Polanski‘nin Repulsion filmi dâhil olmak üzere klasik olarak adlandırılan pek çok filmde seks, şiddet ve exploitation filmleri ile bağdaştırılan şok vardır. Buñuel’in Un chien andalou filmi modern splatter filmine özgü öğeler içermektedir.  Eğer Carnival of Souls Avrupa’da çekilmiş olsaydı sanat filmi olarak, öte yandan Eyes Without a Face Amerika’da çekilseydi düşük bütçeli bir korku filmi diye sınıflandırılacağı iddia edilmektedir. Sanat filmlerinin ve exploitation filmlerinin seyircisi Hollywood’un sunduklarını genelde reddeder. (daha&helliip;)

80’ler deyince akla gelen filmlerden biri de hiç şüphe yok ki Gremlins (1984)’dir. Sevimlilikleri yüzünden filmin başında bir korku filminden çok bir çocuk filmi izlenimi veren Mogwai’ler o dönemde hepimizin gönlünde taht kurmuş sevimli canlılardır. 80’lerin garip komedi anlayışı ve kendine özgü bir korku filmi atmosferi yaratan film izleyiciye keyifli anlar yaşatmayı vaat ediyor.

Filmimizin konusu ise kısaca şöyle; Noel yaklaşmaktadır ve çılgın mucit Randall Peltzer (Hoyt Axton) bir iş için gittiği bir şehrin Çin mahallesinde oğlu için bir hediye bakmaktadır. Randall, oğlu Billy (Zach Gilligan) için bir Mogwai almaya karar verir. Fakat Mogwai’ler bakımı oldukça zor canlılardır. Mogwai’yi satan Mr. Wing (Keye Luke) Randall’ı uyarır. Mogwai’ler gece yarısından sonra beslenmemeli, parlak ışıktan uzak tutulmalı ve asla ıslatılmamalıdır. Billy, Mogwai’ye “Gizmo” adını verir. İlk başlarda uyarılara dikkat eden Billy gün geçtikçe uyarıları dikkate almaz. Önce Gizmo’yu gece yarısı besler, sonra ıslatır ve parlak ışığa dikkat etmez. Bunun sonucu yeni Mogwai’ler üremiş ve hepsi birer canavara dönüşmeye başlamıştır.

Filmin yönetmen koltuğunda Piranha (1978) ve Howling (1981) filmlerinden tanıdığımız Joe Dante var. Ayrıca belirtmek gerekir ki executive producer olarak da Spielberg de filmde görev yapmış.

Gremlins (1984)’in gişede yakaladığı başarı bu tarz filmlerin de önünü açtı. Ghostbusters (1984) Gremlins’le aynı hafta vizyona girmiş ve yakaladıkları başarı korku-komedi unsurlarını birleştiren Beetlejuice (1988) gibi yüksek bütçeli yapımlardan tutun da düşük bütçeli B filmlere kadar birçok filme esin kaynağı olmuştur. (daha&helliip;)