Exploitation film genellikle dehşet verici konular ‘istismar edilerek’ geliştirilen bir film türüdür. “Exploitation” terimi film piyasasında oldukça yaygındır; promosyon ve reklam anlamında her türden film için kullanılır. Bu filmler büyük bir star, özel efektler, seks, şiddet, romantizm gibi bir anlamda sömürecek konulara ihtiyaç duyarlar.  Buna rağmen bir exploitation filmi ağırlıklı olarak sansasyonel reklamcılığa ve filmin gerçek kalitesinden ziyade tasvir edilen konunun geniş ve dehşet verici bir şekilde abartılı aktarımına dayanır. Exploitation filmleri genellikle her bakımdan düşük kalitede filmlerdir. Ancak durum her zaman böyle değildir. Exploitation filmleri bazen ciddi anlamda ilgi toplar ve popüler olurlar.

Tarihçe

Exploitation filmlerde, müstehcen ya da açık seçik seks sahneleri, sansasyonel şiddet, hap kullanımı, çıplaklık, tuhaf ve korkutucu şeyler, kan, gariplik, yıkım, isyan ve kargaşa en önemli özelliklerdendir. Bu tür filmler sinemacılığın ilk günlerinden beri çekilse de ABD ve Avrupa’da genel anlamdan sansürün ve sinema kurallarının yumuşaması ile birlikte, 1960 ve 70’lerde popülerleşmişlerdir. Ayrıca yapımcılar televizyon nedeniyle kaybettikleri izleyicinin ilgisini çekmek için sansasyonel öğeler kullanmıştır. Çoğu tiyatrolarda oynanamayacak ve ABD’de NC-17 derecesi alamayacak denli düşük bütçeli filmlerdir. 1990’lardan beri exploitation filmler, türü para-sinema olarak adlandıran akademik çevrelerin de dikkatini çekmektedir.

“Exploitation” sözcüğü çok geniş anlamda tanımlanır ve filmin asıl içeriğinden ziyade seyircinin filmi algılaması ile ilgilenir. Hays Code’u geçemeyen sanat filmleri ve exploitation filmler genelde aynı salonlarda gösterildiği için ilgi çekici malzeme ve sanatsal içerik genelde bir aradadır. Explioitation filmler, filmlerinde saldırganlık öğesi baskın olan ve “saygın olmayan” malzemeyi cesurca işleyen ünlü Avrupalı yönetmenler Derek Jarman, Luis Buñuel, ve  Jean-Luc Godard sayesinde gelişmiştir. Stanley Kubrick‘in A Clockwork Orange, Tod Browning‘in Freaks ve Roman Polanski‘nin Repulsion filmi dâhil olmak üzere klasik olarak adlandırılan pek çok filmde seks, şiddet ve exploitation filmleri ile bağdaştırılan şok vardır. Buñuel’in Un chien andalou filmi modern splatter filmine özgü öğeler içermektedir.  Eğer Carnival of Souls Avrupa’da çekilmiş olsaydı sanat filmi olarak, öte yandan Eyes Without a Face Amerika’da çekilseydi düşük bütçeli bir korku filmi diye sınıflandırılacağı iddia edilmektedir. Sanat filmlerinin ve exploitation filmlerinin seyircisi Hollywood’un sunduklarını genelde reddeder. (daha&helliip;)

Geçtiğimiz günlerde izleme fırsatı bulduğum Patrick Still Lives, benim gibi İtalyan trash filmleri sevenleri oldukça memnun edecek bir yapım. Rip-off, İtalyan istismar filmi yönetmenlerinin oldukça sık başvurduğu bir yöntem. Piyasada iş yapan filmleri kendi üsluplarına göre yeniden yorumluyorlar. Burada da Fulci’nin Zombie 2 filminde yaptığını Mario Landi yapıyor. Film 1978 yapımı Patrick filminin bir devamı niteliğinde.

Film oldukça absürd bir kaza sekansı ile açılıyor. Arabasıyla ilerleyen bir sürücü camından bir şişe fırlatır ve o esnada arabası bozulan Patrick’in yüzüne çarpar. Bu açılış sahnesinden sonra, bir hastanede iki doktorun (birisi Patrick’in babası) arasında geçen diyaloga şahit oluyoruz: ‘Yapabileceğim her şeyi yaptım Dr.Herschel, yaşayacak fakat bir daha hiç çıkamayacağı bir komada’. Patrick’in babası Dr.Herschel villasının bodrumuna kurduğu bir laboratuarda Patrick’in telekinetik güçlerini geliştirmesi ve gerçek dünyayla bağlantısını kurması için bir takım çalışmalar yapar. Dr.Herschel villasını aynı zamanda bir tedavi kliniği olarak da kullanmaktadır. Bu sebeple birçok ziyaretçi eve gelmektedir. (daha&helliip;)